Przemiany polityczno-gospodarcze w Polsce po 1989 roku
spowodowały całkowite zaprzestanie wykorzystywania samolotów do prac w rolnictwie.
[…] Około 200 samolotów i ich załóg z roku na rok utraciło pracę w kraju.
Lesław Karst*
-
gaśnicze Dromadery
photo/35/35_01.jpgPokaz zrzutu ładunku gaśniczego w wykonaniu pary samolotów PZL M-18. Gaszenie pożarów stało się głównym zajęciem polskich samolotów i śmigłowców rolniczych • fot. Jakub Jawień
-
rodzina Dromaderów
photo/35/35_02.jpgW latach 80. i 90. rozwijano rodzinę wyposażonych w różne silniki odmian samolotu Dromader, by podnieść opłacalność prac na terenie różnych obszarowo upraw. Seryjnie produkowano jednak tylko odmianę M-18 • arch. MLP z kolekcji Wacława Hołysia
-
ZUA w Mielcu
photo/35/35_03.jpgBaza Zakładu Usług Agrolotniczych w Mielcu. W latach 90. przedsiębiorstwa agrolotnicze uległy znaczącej redukcji • via Lesław Karst
-
M-18 Aerogryf Aviation
photo/35/35_04.jpgPo przemianach ustrojowych pojawiły się nowe firmy oferujące usługi lotnictwa gospodarczego. Na zdjęciu M-18 Dromader należący do szczecińskiego Aerogryf Aviation • arch. MLP z kolekcji Mariana Krzyżana
-
opryskiwanie lasu
photo/35/35_05.jpgM-18 wykonuje opryskiwanie drobnokropliste lasu. Po zaprzestaniu usług dla rolnictwa tylko w leśnictwie używa się samolotu do rozprowadzania chemikaliów • arch. MLP z kolekcji Lesława Karsta
-
Turbo Kruk
photo/35/35_06.jpgPZL-106BT opryskuje pole bawełny w Sudanie. Polscy agrolotnicy prowadzili usługi w Afryce do 2009 r. • arch. MLP z kolekcji Lesława Karsta
Schyłek
W latach 90 XX w. z uwagi na zmiany ustrojowe w kraju i ograniczenie chemizacji, usługi dla rolnictwa przestają być wykonywane. Światowy trend związany z rosnącą świadomością ekologiczną doprowadził do ograniczenia zakresu zabiegów agrolotniczych. Likwidacja PGR-ów, odejście od nawożenia lasów drastycznie zmniejszyły krajowy rynek.
Na rynku światowym pojawili się nowi „gracze”. Konkurencję stworzyły przede wszystkim firmy z Bałkanów, powstały także lokalne afrykańskie firmy. Firmy te oferowały niższe ceny, które dla polskich przedsiębiorców były poniżej granicy opłacalności. Firmy lokalne często wykorzystywały samoloty odstąpione przez Polaków.
Ostatnie kontrakty na usługi dla rolnictwa wygasły w końcu pierwszej dekady XXI wieku. Jedynie świdnickie Heliseco – następca ZEUŚ – wykonuje jeszcze prace gaśnicze na Półwyspie Iberyjskim (śmigłowce Sokół). Polskie przedsiębiorstwa usługowe znacząco zredukowały liczbę samolotów i personelu. Zakończona została produkcja sprzętu latającego. Tym samym zamknął się „złoty okres” w historii polskiego agrolotnictwa.
